Wszystkie wpisy od: Joanna Szyniec-Mazur

Za nami miesiąc intensywnej pracy z ponad 160 organizacjami pozarządowymi, które zastanawiają się nad wprowadzeniem działalności odpłatnej w swoich NGO. Miesiąc, podczas którego osobiście porozmawialiśmy z nimi o tym czego się boją, co ich zatrzymuje oraz o ich motywacjach. Miesiąc dzielenia się naszymi doświadczeniami związanymi z ekonomizacją organizacji pozarządowych zdobytego podczas 5 – letniej pracy z wami. Chcemy podzielić się naszymi wnioskami i pokazać wam, że rozpoczęcie sprzedaży w waszej organizacji pozarządowej ma sens.

Wprowadzenie działalności odpłatnej w organizacjach pozarządowych budzi w was pewne kontrowersje i wyzwania.

1. Boicie się, że wprowadzenie działalności odpłatnej nie będzie zgodne z misją organizacji i jej wartościami. Widzicie ryzyko, że zmieni się społeczne postrzeganie waszego NGO. Nie chcecie, żeby myślano o was, że najważniejszy jest dla was zysk i przestaliście kierować się swoimi pierwotnymi celami społecznymi.
2. Jak ognia obawiacie się formalności związanych z działalnością odpłatną. Jesteście przekonani, że istnieje duże ryzyko nieświadomego “wskoczenia” na działalność gospodarczą. Boicie się również kontroli i mandatów.
3. Czujecie, że brak wam wiedzy biznesowej przez co ciężko będzie wprowadzać własne produkty na rynek i skutecznie konkurować z firmami oferującymi produkty podobne do waszych.

Mimo wszystkich tych obaw będziemy namawiały was, żebyście zbudowali kolejną nogę finansowania waszego NGO w ten sposób. Czy której z poniższych stwierdzeń brzmi znajomo?

• Wyobraź sobie, że projekt który do tej pory finansował waszą pracę zakończył się i nie zdobyliście dalszego finansowania. Ostatnie 3 lata mieliście stabilną pracę, która z dnia na dzień się skończyła. Macie ogromne poczucie misji i chęć pomocy, ale za coś musicie żyć.
• Jako organizacja macie marzenia, na które nie jesteście sobie w stanie pozwolić, bo nie udało wam się na nie pozyskać środków.
• Wiecie, że musicie rozwijać swoje kompetencje, żeby jeszcze lepiej realizować swoją misję.
• Dzielnie piszecie wnioski o dotacje. Poświęcacie na to dużo czasu, ale udaje wam się pozyskać środki z mniej niż 10% napisanych wniosków.
• Są wokół was ludzie, którym moglibyście pomóc, gdybyście mieli za co.
• Chcielibyście więcej czasu poświęcać na pracę w organizacji, ale powstrzymuje was praca na etat u innego pracodawcy.

Odpowiadając na wasze obiekcje musimy przypomnieć, że działalność odpłatna różni się od sprzedaży prowadzonej przez firmy pod wieloma względami.

Po pierwsze, organizacje pozarządowe, w odróżnieniu od firm, nie mogą wykazywać zysku.

Działalność odpłatna w organizacjach pozarządowych służy tylko i wyłącznie finansowaniu ich działań misyjnych. Dzięki pieniądzom tak zarobionym mogą finansować nieodpłatne działania dla swoich beneficjentów. Działalność odpłatna w NGO to po prostu sprzedaż produktów lub usług w celu pozyskania finansowania, które później mogą być wykorzystane na cele organizacji. Nie jest to nic złego, a może przynieść wiele korzyści dla NGO i społeczeństwa. Przede wszystkim, wprowadzenie działalności odpłatnej może pomóc organizacji w zdobyciu stabilnego źródła dochodu, co z kolei umożliwi lepsze planowanie i realizację projektów.

Przykład: Organizacja zajmująca się edukacją dorosłych może wprowadzić płatne szkolenia dla firm lub instytucji, co z kolei pozwoli na większej ilości działań dla swoich beneficjentów.

Dodatkowo organizacje pozarządowe często oferują produkty lub usługi o charakterze społecznym lub edukacyjnym, które są zgodne z ich misją i wartościami. Trudno wyobrazić sobie sytuację, w której organizacja ekologiczna będzie sprzedawała produkty mający negatywny wpływ na środowisko.

Dzięki wprowadzeniu działalności odpłatnej możecie zapewnić stabilność osobom z wami współpracującymi (które zresztą często wywodzą się z grup wykluczonych społecznie). Dzięki temu wasz najcenniejszy zasób, jakim są ludzie, zostanie przy was. Będą się mogli razem z wami rozwijać i spełniać marzenia organizacji pomagając jej beneficjentom.

Po drugie, od strony formalnej wprowadzenie sprzedaży w waszej organizacji nie musi być trudne.

Co możesz zrobić, żeby spać spokojnie:

1. Sprawdźcie ustawę. W Polsce działalność odpłatna w NGO regulowana jest przede wszystkim przez ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Najbardziej interesuje nasz artykuł 4 tej ustawy, który mówi jakie działania możemy sprzedawać. Muszą one wywodzić się z katalogu sfer pożytku publicznego, który jest podany w tym artykule. Oprócz tego możecie sprzedawać przedmioty darowizny lub produkty wytworzone w ramach rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych lub integracji lub reintegracji osób zagrożonych wykluczeniem. Sami zobaczycie, że ustawa daje nam szerokie pole do tworzenia produktów do sprzedaży.
2. Sprawdź statut organizacji, czy na pewno masz tam wpisaną możliwość prowadzenia działalności odpłatnej. Jeżeli nie, będzie trzeba to zmienić.
3. Zacznij od małych kroków i stopniowo rozwijaj działalność odpłatną. Potraktuj swoją pierwszą działalność odpłatną jako projekt. Określ czas jej trwania (na przykład rok) oraz jej zakres uchwałą zarządu lub walnego zgromadzenia i zadbaj o to, żeby w tym okresie nie wykazać zysku. Wszystkie przychody muszą być równe lub mniejsze niż koszty. Wynagrodzenie osób zaangażowanych w tą działalność nie może przekraczać miesięcznie 3 – krotności przeciętnego wynagrodzenia.
4. Poinformujcie osobę zajmującą się księgowością, że rozpoczęliście działalność odpłatną. Musi ona wyodrębnić ją księgowo. Jeżeli prowadzicie pełną księgowość, trzeba będzie dodać osobne konta lub subkonta do księgowania przychodów i kosztów z tej działalności. W przypadku UEPiKu (uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów), będziecie ją księgować w osobnej kolumnie. W każdym przypadku warto stworzyć dodatkowo tabelkę w excel, która będzie zestawieniem przychodów i kosztów z działalności odpłatnej i dzięki której będziecie mogli pilnować tego, żeby nie pojawił się zysk.
5. Dołącz do naszej grupy na Facebooku. To na niej będziemy dzielili się naszą wiedzą i narzędziami przydatnymi we wprowadzaniu działalności odpłatnej.
6. Jeżeli bardzo stresujecie się formalnościami związanymi z wprowadzeniem działalności odpłatnej, poszukajcie najbliższego Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej, który za darmo pomoże wam ze sprawami księgowymi i określeniem dozwolonej działalności odpłatnej

Obiecujemy, że o formalnościach będziemy pisać więcej w kolejnych artykułach na temat działalności odpłatnej.

Po trzecie, często nie zdajecie sobie sprawy z tego, że macie już w swojej organizacji kompetencje i zasoby potrzebna do sprzedaży.

Z naszego doświadczenia wynika, że organizacje pozarządowe nie wykorzystują dobrze zasobów, które już mają.

Spójrzcie na projekty, które do tej pory przeprowadziliście. Każdy z nich pełen jest różnych produktów, które możecie sprzedać innym odbiorcom. Macie już know-how, macie już je przetestowane i łatwo wam je dopracować. Łatwo będzie wam je sprzedawać, bo będą zgodne z waszymi wartościami.

Brak wiedzy biznesowej zrównoważy fakt, że działalność odpłatna różni się od sprzedaży prowadzonej przez firmy pod wieloma względami. Organizacje pozarządowe skupiają się przede wszystkim na misji i wartościach, a przychód jest jedynie narzędziem do realizacji celów społecznych.

Oczywiście zaczynając małymi krokami będziemy uczyli się i zdobywali wiedzę oraz narzędzia potrzebne w sprzedaży.

My chętnie pomożemy Ci, w skutecznym wprowadzaniu działalności odpłatnej w waszej organizacji. Ten wpis to pierwszy z serii na temat działalności odpłatnej. Będziemy mówili nie tylko o formalnościach, ale przede wszystkim damy wam potrzebną wiedzę biznesową.

Po czwarte, jeżeli chcecie lub musicie skutecznie wprowadzić działalność odpłatną w swojej organizacji, zapraszamy was na 12 – tygodniowy kurso-metnoring.

To dużo więcej niż kurs online. Podczas tych 3 miesięcy będziemy pracowali z wami osobiście nad waszymi produktami. Poprowadzimy was za rękę. Pokażemy wam nie tylko co musicie zrobić, ale i jak. Ten kurs to skoncentrowana pigułka wiedzy, którą zdobyłyśmy podczas 5 lat pracy z organizacjami pozarządowymi (a wcześniej we własnych biznesach). Jeżeli nie wiecie, czy ten kurs jest dla was, umówcie się z nami na 20-minutową bezpłatną konsultację. Przegadamy wasze opcje i ustalimy, jak możemy was wesprzeć w budowaniu kolejnego źródła finansowania waszej organizacji.

Podsumowując wprowadzenie działalności odpłatnej w NGO nie jest łatwe, ale jeśli zostanie dobrze zaplanowane i wdrożone, może przynieść wiele korzyści. Dzięki zwiększeniu niezależności finansowej, zaangażowaniu społeczności oraz rozwoju organizacji, wprowadzenie działalności odpłatnej może pomóc w osiągnięciu celów i zwiększeniu skuteczności działań charytatywnych.